Kredyty studenckie zostały wprowadzone w 1998 r. z inicjatywy Leszka Balcerowicza, zajmującego wówczas stanowisko Wicepremiera i Ministra Finansów. Nadrzędnym ich założeniem było a także nadal jest zapewnienie równego dostępu do szkolnictwa wyższego, głównie dla najuboższych absolwentów szkół średnich, których w większości przypadków nie było stać nawet na rozpoczęcie studiów a tym bardziej na ich ukończenie. Zasady przyznawania kredytu precyzuje Ustawa z dnia 17 lipca 1998 r. o pożyczkach i kredytach studenckich oraz Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 18 maja 2010 r.
Piętą achillesową tego rozwiązania jest fakt, że absolwent studiów wchodzi w następny etap swojego życia z pokaźnym długiem, który należy spłacić. Dobrą stroną jest z drugiej strony to, że bardzo mało jest pożyczek i kredytów posiadających tak niskie oprocentowanie oraz koszty całkowite, tym bardziej, że jego spłata jest rozłożona na długi okres – dwa razy dłuższy niż okres jego pobierania, a jego spłata zaczyna się dopiero dwa lata po zakończeniu studiów (z wyłączeniem sytuacji świadomego przerwania studiów).
Do 31 października każdego roku studenci studiów dziennych, niestacjonarnych jak również doktoranckich mają sposobność złożenia wniosku o przyznanie bardzo niskooprocentowanego kredytu studenckiego. Umowa podpisywana jest do 31 grudnia.
Kredyt studencki jest preferencyjnym kredytem udzielanym przez największe banki komercyjne: PKO Bank Polski S.A., Bank PEKAO S.A., Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. (wraz z zrzeszonymi bankami spółdzielczymi) oraz SGB-Bank S.A. (wraz z zrzeszonymi bankami spółdzielczymi).
Warto również wskazać, że Kredyt studencki jest udzielany jedynie na okres studiów i wypłacany jest w miesięcznych transzach, których wysokość można ustalić z bankiem. Wyjściowa transza kredytu wynosi sześćset złotych, ale istnieje możliwość aby wnioskować o jej zwiększenie do tysiąca złotych lub obniżenie do czterystu złotych. Wypłacany jest przez 10 miesięcy w roku, wraz z nadejściem wakacji wypłaty rat są wstrzymane. Warunkiem koniecznym do kontynuowania wypłat jest potwierdzanie statusu studenta po każdej zaliczonej sesji egzaminacyjnej.
Głównym warunkiem uzyskania pozytywnej decyzji kredytowej jest spełnienie kryterium dochodowego, a co za tym idzie nie przekroczenie kwoty dwu i pół tysiąca złotych dochodu na osobę w rodzinie. Student wyrażający zainteresowanie omawianą formą finansowania swojej nauki zobowiązany jest również do znalezienia poręczycieli, którzy w sytuacji gdy wystąpi taka potrzeba, uregulują zobowiązanie. Poręczycielami mogą być osoby fizyczne, na przykład rodzice studenta, jak również jednostki prawne: Bank Gospodarstwa Krajowego lub Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Bank Gospodarstwa Krajowego reguluje odsetki w okresie trwania studiów i karencji trwającej 2 lata po ich zakończeniu. Wysokość odsetek ustala się w odniesieniu do bieżącej wysokości stopy redyskonta weksli. Kredytobiorca pokrywa jedynie połowę tej wartości, więc kredyt jest w praktyce nieoprocentowany. Ponadto w razie gdy student znajdzie się w gronie 5% najlepszych absolwentów może uzyskać umorzenie jego części.
Kredyt ten, podobnie jak inne udzielane przez banki komercyjne, można spłacić przed terminem. Zdarza się to jednak w chwili obecnej niezwykle rzadko, ze względu na jego niski całkowity koszt – jest to zasadniczo nieopłacalne.